1631

Ovo je članak o godini 1631.
Milenijum: 2. milenijum
Vjekovi: 16. vijek – 17. vijek – 18. vijek
Decenija: 1600-e  1610-e  1620-e  – 1630-e –  1640-e  1650-e  1660-e
Godine: 1628 1629 1630 – 1631 – 1632 1633 1634
Tragedija Magdeburga
1631. po kalendarima
Gregorijanski 1631. (MDCXXXI)
Ab urbe condita 2384.
Islamski 1040–1041.
Iranski 1009–1010.
Hebrejski 5391–5392.
Bizantski 7139–7140.
Koptski 1347–1348.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat 1686–1687.
• Shaka Samvat 1553–1554.
• Kali Yuga 4732–4733.
Kineski
• Kontinualno 4267–4268.
• 60 godina Yin Metal Koza
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11631.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1631 (MDCXXXI) bila je redovna godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u subotu po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.

1631 na Wikimedijinoj ostavi

Događaji

  • januar? - Patrijarh Pajsije Janjevac stigao u kanonsku posetu vretanijskoj eparhiji u društvu Jevtimija Carigrađanina koji podstiče nezadovoljstvo Srba Vlaškim statutima (?)[1].
  • 23. 1. - Tridesetogodišnji rat, Sporazum iz Bärwaldea: Francuska će finansirati švedsku vojsku u Nemačkoj.
  • mart - "Vrenje" i pobune među Srbima u Slavoniji, biće pogubljeni knez Marko Bogdanović i harambaša Smiljan Vujić[1].
  • 15. 3. - Ugarski palatin Nikola Esterhazi vodi vojsku u Erdelj ali je kod Rakamaza poražen od Đorđa I Rakocija (već u aprilu sklopljen mir).
  • 28. 3. - 4. 4. - Lajpciški konvent, okupljanje nemačkih protestanata i debata o okončanju Tridesetogodišnjeg rata.
  • 10. 4. - Francesco Erizzo je novi mletački dužd (do 1646).
  • 13. 4. - Bitka kod Frankfurta na Odri je pobeda švedskog kralja Gustava II Adolfa.
  • 23. 4. - Umro Francesco Maria II della Rovere, poslednji vojvoda od Urbina - vojvodstvo priključeno Papinskoj Državi.
  • 5. 5. - Umro varaždinski general Trautmansdorf, naslediće ga Georg Ludwig Graf von Schwarzenberg.
  • 20. 5. (10. 5. po j.k.) - Pohara Magdeburga: carski general Johann ’t Serclaes von Tilly zauzeo Magdeburg posle višemesečne opsade - mesto opljačkano i uništeno, stanovnici masakrirani. Mnoge protestantske nemačke države zbog ovoga podržavaju švedsku invaziju.
  • 27. 5. - Hrvatski sabor u Varaždinu, određeni nunciji koji će kralju podnijeti tužbu protiv Vlaha (prijethodno opet odložen rad "Vlaške komisije") - "vlaški arhimandrit" predvodi čete Vlaha u zauzimanju hrvatskih imanja[2].
  • 17. 6. - Umrla Mumtaz Mahal - njen ožalošćeni muž Shah Jahan će započeti gradnju Taj Mahala.
  • 19. 6. - Ugovorom iz Cherasca i definitivno okončan Rat za mantovsko nasleđe.
  • 20. 6. - Alžirski gusari napali Baltimore, selo u Irskoj.
  • 16. 7. - Gustav II Adolf zauzima Würzburg i prekida Würzburška suđenja vešticama.
  • ljeto - Bosanski beglerbeg Hasan-paša poduzima kazneni pohod protiv hercegovačkih begova Ljubovića; takođe se između Ljubovića i Šabanovića vodi "pravi mali rat"[3].
  • avgust, krajem - Prinuđen nestašicom zaliha, Tilly šalje vojsku u Saksoniju, zbog čega njen vladar Johann Georg I stupa u savez sa Švedskom.
  • avgust? - oktobar - Thomas James istražuje Jamesov zaljev.
  • 4. 9. - Ivan III. Drašković sa braćom dobija od kralja naslov grofa.
  • 12. 9. - Osamdesetogodišnji rat: bitka kod Albrolhosa je španska pomorska pobeda nad Holanđanima kod Brazila. Istog i sledećeg dana Holanđani kod Slaaka uništili špansku flotu sa invazionom vojskom.
  • 17. 9. (7. 9. po j.k.) - Bitka kod Breitenfelda: Gustav II Adolf potukao Tillyja, ovo je prva značajna pobeda protestanata u Tridesetogodišnjem ratu; grof Izolani sa pet hrvatskih pukovnija bio na lijevom Tillyjevom krilu, natjerali Sase u bijeg[2].
  • 10. 10. - Saksonska armija zauzela Prag.
  • 25. 10. - Pošto je oklevao s opsedanjem Bagdada, veliki vezir Gazi Husrev-paša smenjen s položaja - doći će do pobune janičara i spahija u Anadoliji[4].
  • 7. 11. - Pierre Gassendi prvi posmatrao tranzit Merkura.
  • 7. 12. - Tranzit Venere koji je predvideo Kepler, ali ne može se posmatrati iz Evrope.
  • 16. 12. - Počinje najjača erupcija Vezuva od propasti Pompeje, stradalo 4.000 ljudi.
  • 23. 12. - Gustav II Adolf zauzeo Majnc bez borbe.

Kroz godinu

  • U Poreču nakon kuge ima samo 30 ljudi, u Puli ostale samo tri domaće obitelji, sa strancima i vojnicima ne više od 300 stanovnika[5].
  • Ibrahim ef. Bistrigija postaje sarajevski muftija (do 1664)[6].
  • Pierre Vernier izmislio nonijus.
  • William Oughtred u Clavis Mathematicae uveo znak za množenje "×"; posthumno i nestručno objavljeno Artis Analyticae Praxis Thomasa Harriota, uvedene oznake < i > za nejednakost.
  • Počela gradnja Santa Maria della Salute u Veneciji.
  • Papa Urban VIII. priznao nezavisnost San Marina.
  • Mustafa Koči-beg (Koçi Bey) predstavio sultanu Muratu IV Risale ("traktat") o reformama - začetak tradicionalističkog reformizma[4].
  • Kadızade Mehmed Efendi postao imam u Aja Sofiji - promocija pokreta Kadizadelija.

Arhitektura

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1631.
  • 26. 3. - Franjo Jambrehović, filozofski pisac († 1703)
  • 19. 8. - John Dryden, književnik († 1700)
  • 26. 10. - Leopold Karl von Kollonitsch, primat Ugarske († 1707)
  • 30. 10. - Pierre Beauchamp, koreograf († 1705)
  • ? - Müneccimbaşı Ahmed Dede, osmanski astronom i astrolog († 1702)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1631.

Reference

  1. ↑ 1,0 1,1 Istorija s. n., 473
  2. ↑ 2,0 2,1 Horvat, Ban Sigismund Erdedi
  3. ↑ Historija n. J., 583
  4. ↑ 4,0 4,1 History of the Ottoman Empire, 291
  5. ↑ Historija n. J., 642
  6. ↑ Sarajevo u osmanskom periodu Arhivirano 2011-05-21 na Wayback Machine-u, sarajevo.ba
Literatura
  • Rudolf Horvat, Ban Sigismund Erdedi (hr Wikisource)
  • Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
  • Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5
  • History of the Ottoman Empire and Modern Turkey: Volume 1..., Stanford J. Shaw (Google Books)