Zofia Czekalska

Zofia Czekalska
Zofia Sosnowska
Ilustracja
Uroczystości rocznicowe pod Pomnikiem Ofiar Rzezi Woli w Warszawie w 2019 roku (w pierwszym rzędzie od prawej siedzi Kazimierz Klimczak, czwarta od prawej Jolanta Kolczyńska, a piąta Zofia Czekalska
Data i miejsce urodzenia

6 lipca 1923
Tomaszów Mazowiecki

Data i miejsce śmierci

14 maja 2024
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Zawód, zajęcie

działaczka kombatancka

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Zofia Czekalska z domu Sosnowska ps. „Sosenka” (ur. 6 lipca 1923 w Tomaszowie Mazowieckim[1], zm. 14 maja 2024 w Warszawie[2][3]) – polska działaczka kombatancka, uczestniczka powstania warszawskiego.

Życiorys

Urodziła się w Tomaszowie Mazowieckim jako córka Władysława i Pauliny z domu Adamskiej[1]. Jej ojciec był robotnikiem, zaś matka była hafciarką. Od trzynastego roku życia należała do harcerstwa. W czasie okupacji niemieckiej podczas II wojny światowej mieszkała u wuja w Warszawie[4]. Podczas powstania warszawskiego była łączniczką w Zgrupowaniu „Chrobry II” na terenie Śródmieścia Północnego. Po powstaniu przebywała w niewoli niemieckiej jako jeniec w Stalagu IV-B/H Zeithain (podobóz Stalagu IV B Mühlberg)[1].

W listopadzie 1945 roku poślubiła uczestnika powstania warszawskiego Czesława Czekalskiego ps. „Trzciński”[1]. Po wojnie przez wiele lat pracowała w różnych teatrach warszawskich, szyjąc stroje sceniczne[5].

29 lipca 2018 roku „za zasługi w działalności na rzecz upamiętniania prawdy o najnowszej historii Polski” odznaczona została przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę – Złotym Krzyżem Zasługi[6].

W 2023 roku została wyróżniona tytułem „Zasłużony dla Miasta Tomaszowa Mazowieckiego”[7]. W tym samym roku znalazła się w gronie nominowanych do tytułu Warszawianka Roku[8].

Grób Zofii Czekalskiej w Panteonie Żołnierzy Polski Walczącej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Została pochowana 23 maja 2024 roku na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[9]. Uroczystości pogrzebowe rozpoczęła msza żałobna w bazylice Świętego Krzyża[10].

Pośmiertnie w 2024 roku otrzymała Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[11].

Przypisy

  1. ↑ a b c d Zofia Sosnowska. 1944.pl. [dostęp 2023-10-23].
  2. ↑ JustynaJ. Lasota-Krawczyk JustynaJ., Nie żyje Zofia Czekalska „Sosenka”. Powstańczyni miała 100 lat [online], wiadomosci.wp.pl, 14 maja 2024 [dostęp 2024-05-14]  (pol.).
  3. ↑ Bardzo smutna wiadomość. Nie żyje bohaterka powstania Zofia Czekalska ps. „Sosenka” [online], www.se.pl [dostęp 2024-05-14]  (pol.).
  4. ↑ Archiwum historii mówionej; Zofia Czekalska „Sosenka”. 1944.pl. [dostęp 2023-10-23].
  5. ↑ Zofia Czekalska „Sosenka”, bohaterka powstania warszawskiego, skończyła 100 lat. wszystkoconajwazniejsze.pl. [dostęp 2023-10-23].
  6. ↑ 98 urodziny Zofii Czekalskiej „Sosenki”. prezydent.pl. [dostęp 2023-10-23].
  7. ↑ Zofia Czekalska i Roman Wojciechowski Zasłużeni dla Tomaszowa. tomaszow-tit.pl. [dostęp 2023-10-23].
  8. ↑ Wybierz Warszawiankę Roku. warszawiankaroku.um.warszawa.pl. [dostęp 2023-10-23].
  9. ↑ Pożegnanie Zofii „Sosenki” Czekalskiej. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. 23 maja 2024. [dostęp 2024-05-24].
  10. ↑ Zofia Czekalska "Sosenka", uczestniczka Powstania Warszawskiego spoczęła na Powązkach Wojskowych [online], dzieje.pl [dostęp 2024-05-23]  (pol.).
  11. ↑ List Pary Prezydenckiej do uczestników uroczystości pogrzebowych śp. Zofii Czekalskiej „Sosenki” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-05-23]  (pol.).