Zabytki w Piasecznie

Zabytki w Piasecznie – lista obejmująca zabytki nieruchome położone na terenie Piaseczna oraz gminy Piaseczno.

Pierwszą piaseczyńską nieruchomością wpisaną do rejestru zabytków jest zespół kościoła parafii św. Anny (w 1959). Najstarsze fragmenty świątyni pochodzą z II połowy XVI wieku; jest to również najstarszy zabytek w tym mieście. Najmłodszym zabytkiem jest stacja kolejowa wybudowana w 1934 (uznana za zabytek w 2014), najpóźniej zaś na liście znalazła się willa „Besserówka” z 1909, która wpisana została do rejestru w 2015.

W bezpośrednim sąsiedztwie Piaseczna znajduje się również zabytkowy cmentarz parafii rzymskokatolickiej (dawniej ewangelicko-augsburski; w 1979 przekazany parafii pw. Zesłania Ducha Świętego) z I poł. XIX w. położony przy ul. Słonecznej w Starej Iwicznej[a][1][2].

Zabytki w Piasecznie

Nazwa obiektu Numer w rejestrze zabytków Data wpisania do rejestru Data powstania Adres Zdjęcie
zespół kościoła parafialnego: 1078/202[4][3] 17 listopada 1959[4][3]
  • kościół: II poł. XVI w.
  • dzwonnica: I poł. XIX w.[4]
  • plebania: XVIII/XIX w.[4]
 pl. Piłsudskiego 10[5][3]
cmentarz rzymskokatolicki wraz z kaplicą oraz ogrodzeniem z bramą 1324[4][6] 2 lutego 1991[4][6] I poł. XIX - XX[4] ul. Kościuszki 1[4][6]
cmentarz żydowski[c] 1409[4] 2 lutego 1992[4] 1869[4] ul. Tuwima[d][4]
ratusz 1080/368/62[4][6] 5 marca 1962[4][6] poł. XIX w.[4] pl. Piłsudskiego 1[7][6]
budynek dworca kolejowego A-1239[4] 9 czerwca 2014[4] 1934[4] ul. Dworcowa 9[4]
zespół „Poniatówka”:
  • internat „Poniatówka”
  • internat nr 2
  • dom mieszkalny
  • park (zieleń otaczająca budynki)
 1184-A[4][6] 30 lipca 1981[4][6] XIX-XX w.[6]

zespół położony na skraju parku miejskiego przy ul. Chyliczkowskiej 20[8][6]:

  • internat „Poniatówka”: ul. Chyliczkowska 20e[6]
  • internat nr 2: ul. Chyliczkowska 20b[6]
  • dom mieszkalny: ul. Chyliczkowska 20c[6]
dom[e] 1185-A[4][6] 30 lipca 1981[4][6] 1907[4] ul. Czajewicza 23[4][9][6]
willa „Besserówka” A-1320[4] 21 września 2015[4] 1909[4] ul. Kościuszki 53[10]
drewniana willa Zawadzkich[f] A-881[4] 6 listopada 2009[4] 1929[4] ul. Królowej Jadwigi 11[4]
dworek z ogrodem[g] 1241-A[4][3] 22 lutego 1984[4][3] poł. XIX w.[h][4] ul. Pólko 1[4][3]
willa „Choinka” z ogrodem[i] 1439-A[4][3] 20 lipca 1990[4][3] 1925-1930[4] ul. Przesmyckiego 38[4][3]
willa z ogrodem 1318-A[4][3] 8 kwietnia 1989[4][3] ok. 1900[4] ul. Przesmyckiego 39[4][3]
willa z ogrodem[j] A-932[4][3] 29 kwietnia 1999[4][3] 1930[4] ul. Staszica 13[4][3]
zespół dworców kolejowych Grójeckiej Kolei Dojazdowej:
  • Piaseczno Miasto Wąskotorowe: dworzec[k], perony, pompownia ze studnią, magazyn służby drogowej, lokomotywownia – hala główna, hala napraw bieżących, kotłownia, kuźnia, stolarnia, hala maszyn
  • Piaseczno Przemysłowe: dworzec kolejowy, rampa czołowa i przeładunkowa
  • Piaseczno Wiadukt: perony
 1586-A[4][3] 17 czerwca 1994[4][3]
  • Piaseczno Miasto Wąskotorowe – dworzec: 1925; plac postojowy przed nim i prowadząca do niego ulica, perony przydworcowe, pompownia ze studnią kopaną: 1947[3]
  • Piaseczno Przemysłowe – dworzec: 1945; rampy: 1951[3]
willa „Siedziba” z ogrodem A-907[11] 2 marca 2010[11] 1920[11] ul. Anny Jagiellonki 8/10[11]
willa z ogrodem[l] 1313[11][3] 4 listopada 1987[11][3] 1928-1929[11][3] ul. Jodłowa 2[11][3]

Byłe zabytki w Piasecznie

Nazwa obiektu Numer w rejestrze zabytków Data wpisania do rejestru Data usunięcia z rejestru Data powstania Adres Zdjęcie
układ urbanistyczny miasta-ogrodu:
  • Miasto Las Zalesie
  • Adamów Zalesie
  • osada Borówka
 1024[11] 28 września 2010[11] 24 kwietnia 2014[11] po 1920[11] Zalesie Dolne[11]

Zabytki w gminie Piaseczno

Gołków

Nazwa obiektu Numer w rejestrze zabytków Data wpisania do rejestru Data powstania Adres Zdjęcie
zespół dworca Grójeckiej Kolei Dojazdowej:
  • dworzec[m]
  • perony
 1586-A[1] 17 czerwca 1994[1]
  • dworzec: ok. 1925[n]
  • perony: po 1912[2]

Henryków-Urocze

Nazwa obiektu Numer w rejestrze zabytków Data wpisania do rejestru Data powstania Adres Zdjęcie
drewniana chałupa[o][p] 1200[1][2] 27 października 1982[1][2] XIX/XX w.[1][2] ul. Gromadzka 7[2]

Jazgarzew

Nazwa obiektu Numer w rejestrze zabytków Data wpisania do rejestru Data powstania Adres Zdjęcie
zespół kościoła parafii Św. Rocha:
  • kościół św. Wawrzyńca Męczennika[q]
  • cmentarz kościelny
  • ogrodzenie z bramą
  • plebania
 A-960[4][6] 8 czerwca 2000[4][6]
  • kościół, cmentarz kościelny, ogrodzenie z bramą: 1923-1928[4][6]
  • plebania: XIX/XX w.[4][6]
 ul. Główna 2[6]

Pęchery

Nazwa obiektu Numer w rejestrze zabytków Data wpisania do rejestru Data powstania Adres Zdjęcie
spichlerz drewniany 1074/715/62[4][6] 5 maja 1962[4][6] XIX/XX w.[6]

Siedliska

Nazwa obiektu Numer w rejestrze zabytków Data wpisania do rejestru Data powstania Adres Zdjęcie
willa z ogrodem 1312-A[11][3] 17 lipca 1987[11][3] 1906-1907[11][3] Siedliska 43[11][3]

Wola Gołkowska

Nazwa obiektu Numer w rejestrze zabytków Data wpisania do rejestru Data powstania Adres Zdjęcie
zespół dworski:
  • dwór
  • dom ogrodnika
  • park ze stawami
 A-1629[11][3] 10 czerwca 1997[11][3] XVIII/XIX w.[11][3]

Wólka Pęcherska

Nazwa obiektu Numer w rejestrze zabytków Data wpisania do rejestru Data powstania Adres Zdjęcie
cmentarz wojenny z I wojny światowej 1448[11][3] 6 kwietnia 1994[11][3] 1915[3] rezerwat przyrody Biele Chojnowskie[11][3]

Byłe zabytki w gminie Piaseczno

Nazwa obiektu Numer w rejestrze zabytków Data wpisania do rejestru Data usunięcia z rejestru Data powstania Adres Zdjęcie
otoczenie zespołu dworskiego w Woli Gołkowskiej A-1629[11] 10 czerwca 1997[11] 1 czerwca 2015[11] XVIII/XIX w.[11]

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Nr rej. 1471 z dn. 20 lutego 1991[1][2]
  2. ↑ Styl późnogotycki z elementami baroku[3]
  3. ↑ 17 zachowanych macew; najstarsza z 1869[3]
  4. ↑ Pierwotnie poza granicami miasta[3]
  5. ↑ Styl eklektyczny[6]
  6. ↑ Tzw. dom Zośki
  7. ↑ Dom w stylu dworkowym; ogród projektu Franciszeka Szaniora[3]
  8. ↑ Przebudowa w okresie międzywojennym[3]
  9. ↑ Proekt Teodora Burschego dla jego brata Alfreda Burschego[3]
  10. ↑ Styl eklektyczny[3]
  11. ↑ Projekt Konstantego Jakimowicza; przebudowa w 1946[6]
  12. ↑ Styl eklektyczny[3]
  13. ↑ Projekt Konstantego Jakimowicza[2]
  14. ↑ Pierwotny budynek powstały w 1913 został zniszczony podczas I wojny światowej[2]
  15. ↑ Bale sosnowe kryte strzechą[2]
  16. ↑ Budynek przeniesiony ze wsi Dziechciniec[1][2]
  17. ↑ Projekt Konstantego Jakimowicza; styl neobarokowy[6].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h Narodowy Instytut Dziedzictwa 2019 ↓, s. 93.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k Szulińska, Popławska-Bukało i Marconi-Betka 2006 ↓, s. 34.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap Szulińska, Popławska-Bukało i Marconi-Betka 2006 ↓, s. 36.
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd Narodowy Instytut Dziedzictwa 2019 ↓, s. 94.
  5. ↑ red. Muzeum Regionalne w Piasecznie 2006 ↓, s. 5.
  6. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa Szulińska, Popławska-Bukało i Marconi-Betka 2006 ↓, s. 35.
  7. ↑ red. Muzeum Regionalne w Piasecznie 2006 ↓, s. 6.
  8. ↑ red. Muzeum Regionalne w Piasecznie 2006 ↓, s. 8.
  9. ↑ red. Muzeum Regionalne w Piasecznie 2006 ↓, s. 18.
  10. ↑ red. Muzeum Regionalne w Piasecznie 2006 ↓, s. 17.
  11. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa Narodowy Instytut Dziedzictwa 2019 ↓, s. 95.

Bibliografia

  • Narodowy Instytut Dziedzictwa: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 31 marca 2019 r. (województwo mazowieckie). nid.pl, 2019. [dostęp 2019-05-11].
  • Margerita Szulińska, Ewa Popławska-Bukało, Anna Marconi-Betka: Zabytki powiatu piaseczyńskiego. Piaseczno: Starostwo Powiatowe w Piasecznie, 2006. ISBN 978-83-924933-0-3.
  • Piaseczno: zabytki architektury. red. Muzeum Regionalne w Piasecznie. Piaseczno: Urząd Gminy Piaseczno: Biuro Promocji i Informacji, 2006, seria: To Warto Zobaczyć. OCLC 749718194.