Walenty Puchała

Walenty Puchała
Ilustracja
Walenty Puchała (1935)
Data i miejsce urodzenia

12 lutego 1874
Kosina

Data i miejsce śmierci

29 lipca 1944
Kosina

Senator IV kadencji (II RP)
Okres

od 1935
do 13 września 1938

Przynależność polityczna

BBWR

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Multimedia w Wikimedia Commons
Walenty Puchała
ilustracja
Kraj działania

Polska

Data urodzenia

12 lutego 1874

Data śmierci

29 lipca 1944

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1899

Multimedia w Wikimedia Commons

Walenty Puchała (ur. 12 lutego 1874 w Kosinie, zm. 29 lipca 1944 tamże) – polski ksiądz, katecheta, działacz społeczny, polityk, senator w II RP.

Życiorys

Urodził się w rodzinie chłopskiej. Syn Wincentego i Marii z Drobnickich. Ukończył gimnazjum w Rzeszowie w 1895 roku, a następnie studia na Wydziale Teologicznym uniwersytetu we Lwowie.

W 1899 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Był wikariuszem w Warężu, Chorostkowie, a od 1904 roku – w C. K Gimnazjum w Trembowli. W 1907 roku został zastępcą nauczyciela religii, a od 1912 roku – katechetą w gimnazjum w Trembowli. Po 1918 roku mieszkał w Trembowli, gdzie do 1935 roku był katechetą w Państwowym Gimnazjum w Trembowli aż do przejścia na emeryturę.

Pełnił wiele funkcji zawodowych i społecznych, w tym był:

  • wiceprezesem koła Towarzystwo Szkoły Ludowej (TSL)
  • członkiem Rady Szkolnej Powiatowej (1909–1933)
  • członkiem Rady Powiatowej od 1909 roku
  • działaczem Centralnego Komitetu Opieki Moralnej dla Uchodźców z Galicji (w czasie I wojny światowej)
  • członkiem delegatury krakowskiego Książęco-Biskupiego Komitetu dla Dotkniętych Klęską Wojny (w czasie I wojny światowej)
  • kierownikiem gimnazjum w Trembowli (w latach 1921–1922)
  • dyrektorem żeńskiego Seminarium Nauczycielskiego TSL (od 1922 roku)
  • prezesem koła TSL
  • przewodniczącym Kasy Chorych i KKO (Komunalnej Kasy Oszczędności)
  • dyrektorem bursy
  • członkiem Powiatowego Zarządu Związku Strzeleckiego i jego kapelanem
  • burmistrzem Trembowli (wybranym w 1930 roku)
  • prezesem Powiatowego Komitetu Pożyczki Narodowej (od 1933 roku)
  • wiceprezesem Rady Powiatowej BBWR (od 1934 roku).

Dzięki jego staraniom powstało w powiecie wiele szkół i czytelni TSL, kółek rolniczych, Kas Reiffeisena i mleczarń. Budował kościoły i kaplice oraz przeznaczał środki finansowe w tym celu[1], przyczynił się do wybudowania m.in. kościoła w Boryczówce (gmina Łoszniów) pod Trembowlą. Wiele wysiłku wkładał w rozwój polskiego handlu i rzemiosła.

W 1935 roku został senatorem IV kadencji (1935–1938) z województwa tarnopolskiego. Pracował w komisjach: administracji, samorządowej i prawniczej[2][3].

W latach 1936–1938 był suspendowany przez swojego przełożonego kościelnego abp. Bolesława Twardowskiego z powodu objęcia funkcji senatora. W 1935 roku odmówił złożenia funkcji senatora odwołując się od decyzji arcybiskupa do papieża. Stolica Apostolska podtrzymała jednak suspensę. Kara kościelna została cofnięta w 1938 roku po zakończeniu kadencji oraz oficjalnych przeprosinach i złożeniu aktu skruchy przez ks. Puchałę[4].

W czasie II wojny światowej, na przełomie lat 1943/1944 powrócił do Kosiny. Po śmierci został pochowany na miejscowym cmentarzu w Kosinie[5][3].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Dobry przykład ks. senatora Puchały. 10.000 zł. z diet senatorskich na budowę kościoła i kaplic. „Wschód”, s. 7, Nr 1 z 30 stycznia 1936. 
  2. Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1938 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 412.
  3. a b Biblioteka sejmowa – Parlamentarzyści RP: Walenty Puchała. [dostęp 2012-05-26].
  4. Kurenda Kurii Metropolitalnej we Lwowie, 1937, nr 7, s.26 oraz 1938, nr 18, s.79
  5. Ryszard Terlecki: Puchała Walenty. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 29: Przyjemski Ignacy – Pułaski Antoni. Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź: Polska Akademia Nauk – Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986, s. 326. ISBN 8304021601.
  6. M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 338 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  7. Lista odznaczeń z terenu województwa tarnopolskiego. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 2, Nr 725 z 12 listopada 1934. 

Bibliografia

  • Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 602. [dostęp 2020-12-02].

Linki zewnętrzne

  • Walenty Puchała, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-01-20].