Władysław Młynek

Władysław Młynek (ur. 6 czerwca 1930 w Gródku, zm. 1 grudnia 1997 w Nawsiu) – polski działacz społeczny i kulturalny na Zaolziu, nauczyciel, pisarz i poeta.

Życiorys

Był najstarszym dzieckiem Jana Młynka, tokarza pracującego w hucie trzynieckiej i Anny z Rabinów. Matka prowadziła małe gospodarstwo. Oboje rodzice byli uzdolnieni muzycznie. W rodzinnym domu śpiewano więc, grano, gawędzono i spotykano się towarzysko. Wiele z tego, co usłyszał w domu pozostało w jego pamięci i sercu. Szkołę podstawową ukończył w rodzinnej wsi podczas okupacji. W latach 1945–1949 był uczniem Polskiego Gimnazjum w Czeskim Cieszynie. Potem uczęszczał do Gimnazjum Pedagogicznego w Orłowej, a następnie studiował w Instytucie Pedagogicznym w Ostrawie. Pracował jako  nauczyciel w polskich szkołach  w Trzyńcu, Gnojniku, Milikowie, Bukowcu, Ligotce Kameralnej, Na Kamienitym i w Nawsiu, gdzie był kierownikiem szkoły. Od 1978 był dyrektorem artystycznym męskiego chóru Gorol w Jabłonkowie, a od 1983 dyrektorem artystycznym festiwalu Gorolski Święto. Szerokiej publiczności dał się poznać jako Hadam z Drugi Jizby. Oprócz tego był konferansjerem Tygodnia Kultury Beskidzkiej w Wiśle. Był także założycielem i kierownikiem  licznych chórów (Gródek, Gnojnik, Ligotka Kameralna, Oldrzychowice, Śmiłowice, Jabłonków) i mniejszych zespołów (Czantoryjki, Goroliczek). Od 1990 do 1993 pełnił funkcję prezesa Zarządu Głównego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego a następnie był jego wiceprezesem. Działał również w sekcji folklorystycznej Związku oraz był członkiem kilku organizacji literackich, m.in. Zrzeszenia Literatów Polskich w Republice Czeskiej. Należał do członków założycieli Górnośląskiego Towarzystwa Literackiego w Katowicach. W latach 1992–1993 był redaktorem naczelnym miesięcznika  Zwrot.

Władysław Młynek zmarł 1 grudnia 1997 w Nawsiu, gdzie spędził większość życia. Jego córką jest Halina Młynkowa, piosenkarka.

Twórczość

Ma na swym koncie bogaty dorobek literacki – w poezji i prozie pisanej zarówno językiem literackim, jak i w gwarze. Bardzo popularne są jego sztuki teatralne pisane gwarą. Pisał dla dorosłych i dla dzieci. Tematyce kraju i języka ojczystego pozostał wierny przez całe życie

Wybrane. publikacje

Publikacje autorskie

• W starym geplu – poemat
• Dniczki bez minut – liryczno-epicka opowieść
• Koło, koło młyński (1979)
• Śpiywy zza Olzy (1983) (poezja)
• Śpiewające zbocza – proza (1989)
• Droga przez siebie – poezja (1992)

Antologie z jego pracami

• Mrowisko (1964)
• Zaprosiny do stołu (1978)
• Słowa i krajobrazy (1980)
• Suita zaolziańska (1985)
• Na cieszyńskiej ziemi (1985)
• Zaproszenie do źródła (1987)
• Samosiewy (1988)
• Z biegiem Olzy (1990)

Utwory sceniczne dla dzieci

• "Ziarnko paproci”, „Nasza szkoła”, „Złotogłowiec”, „Cudowny owoc”, „Księżniczka Prawda”,

Utwory sceniczne dla dorosłych

• „Małżeństwo w gipsie”, „Piąte koło”, ”Z deszczu pod rynne”, „Zolyty”, „U nas dóma”,”Tako miłość”

Odznaczenia i wyróżnienia

• Brązowy medal Polskiego Związku Chórów i Orkiestr w Warszawie za pracę artystyczną

• Złoty medal PZKO „Za zasługi”
• Odznaczenie „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (1978 r.) - kategoria Działalność naukowa, dokumentacyjna, animacja i upowszechnianie kultury ludowej
• Nagroda im. Oskara Kolberga.

Bibliografia

• Literární slovník severní Moravy a Slezska (1945-2000), IvaI. Málková, SvatavaS. Urbanová, Olomouc: Votobia, 2001, ISBN 80-7042-597-0, ISBN 80-7198-515-5, OCLC 830366260 .brak strony (książka)
• Biogram Władysława Młynka w Zwrot 8/2007: 40.
• Nota biograficzna Władysława Młynka w: ZAOLZIE. Polski Biuletyn Informacyjny, 2005, nr 8(20). zaolzie.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-20)].
• Sikora, Władysław (1993). Pisarze Zaolzia. Czeski Cieszyn: Wydawnictwo Olza przy Radzie Polaków. OCLC 233485106

Linki zewnętrzne

• http://zwrot.cz/2015/06/wspominamy-wladyslawa-mlynka-6-6-1930-1-12-1997/
• http://www.nagrodakolberg.pl/laureaci-wladyslaw_mlynek__czechy_

• https://web.archive.org/web/20180311140826/http://www.tesin.cz/pl/?kdo-je-kdo=wladyslaw-mlynek
• https://web.archive.org/web/20180311140820/http://czasopisma.tnkul.pl/index.php/rkult/article/view/5419