Trois Nouvelles Études

Okładka wydania Trois Nouvelles Études z 1844

Trois Nouvelles Études – trzy etiudy na fortepian skomponowane przez Fryderyka Chopina w 1839 r.[1][2][3] na potrzeby publikacji Méthode des méthodes François-Josepha Fétisa i Ignaz Moscheles. Zbiór został wydany przez Maurice’a Schlesingera[1] w 1840 r.[1][2] Wbrew źródłom traktującym Trois Nouvelles Études jako opus pośmiertne[4], utwory nie posiadają numeracji opusowej[2][3][4][5]. Były to ostatnie etiudy napisane przez Chopina[6], różniące się stylistycznie od jego poprzednich (op. 10 i op. 25)[7].

Historia

Odsłuchaj
Etiuda f-moll
Etiuda As-dur
Etiuda Des-dur
Powyższe utwory w interpretacji Marthy Goldstein zostały wykonane na fortepianie Érarda (Pandora Records/Al Goldstein Archive, 2003)
Problem z odtwarzaniem tych plików? Zobacz strony pomocy.

Udzielanie lekcji było podstawą dochodów Chopina, a pisanie utworów dydaktycznych przez pianistów-kompozytorów nie było w tym czasie rzadkością[8]. Fétis pozytywnie recenzował pierwszy koncert Chopina w Paryżu, zagrany w Salle Pleyel 26 lutego 1832 r.: „w utworach pana Chopina są oznaki odnowienia form, co może z czasem wywrzeć duży wpływ na ten rodzaj sztuki”[9]. Jako dyrektor brukselskiego konserwatorium, Fétis przygotował wiele materiałów dydaktycznych. Méthode des méthodes miało być pierwotnie pierwszą z trzech jego kolejnych książek (obok metody na skrzypce i dla śpiewaków)[10].

Ukazanie się metody na fortepian Fétisa i Moschelesa zapowiadane było już w 1837 r. Prócz etiud Chopina skomponowanych jesienią 1839 r.[4], w Metodzie znalazło się łącznie 18 utworów napisanych specjalnie na ten cel przez pianistów-wirtuozów takich jak m.in. Felix Mendelssohn-Bartholdy, Sigismund Thalberg, Ferenc Liszt, Adolf von Henselt, Stephen Heller i Julius Benedict[11].

Autograf edycyjny etiud przechowywany jest w kolekcji Anne-Marie Boutroux de Ferrà w Valldemossie (komplet od 1968 r.[12]). Rękopis zawiera znaki sztycharskie[13]. Zdaniem Arthura Hedley, który był przez pewien czas właścicielem rękopisów[12], karta tytułowa została spisana przez Moschelesa[13].

Charakterystyka

Etiuda f-moll

Początek etiudy nr 1
Początek etiudy nr 3
Początek etiudy nr 2

Utwór w tonacji f-moll, w tempie andantino; metrum 2/2 z triolami w partii prawej ręki[14].

Autograf roboczy utworu uważany był za zaginiony; brak było także informacji o istnieniu jego reprodukcji. Przechowywany był w Londynie, a następnie w Lewes przez spadkobierców Juliana Fontany. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina zakupił rękopis podczas licytacji w domu aukcyjnym Sotheby’s w Londynie 3 grudnia 2008 r.[15]

16 czerwca 1841 r. incipit etiudy (do części taktu 15) wpisany został przez Chopina w albumie Jean-Pierre’a Dantana[16]. 8 grudnia 1841 r. incipit (do taktu 23)[17] wpisany został przez Chopina w albumie Jenny Vény[18]. Wiadomo również o autografie inciptu (do taktu 21) wpisanym przez Chopina 12 maja 1841 r. w albumie o nieznanym miejscu przechowywania[19].

Etiuda As-dur

Utwór w tonacji As-dur, w tempie allegretto; metrum 2/4 z triolami w partii prawej ręki[20].

Etiuda Des-dur

Utwór w tonacji Des-dur, w tempie allegretto. Głównym problemem technicznym etiudy jest artykulacja w partii prawej ręki: melodia grana legato oraz niższy głos grany staccato. W utworze partia lewej ręki realizuje partię w metrum 3/4, prawej zaś w metrum zbliżonym do 6/8[21].

Przypisy

  1. a b c Sydow 1949 ↓, s. 94.
  2. a b c Zamoyski 1985 ↓, s. 268.
  3. a b Iwaszkiewicz 1983 ↓, s. 249.
  4. a b c Brody i Larue 1986 ↓, s. 2.
  5. Sydow 1949 ↓, s. 41, 94.
  6. Brody i Larue 1986 ↓, s. 15.
  7. Brody i Larue 1986 ↓, s. 9.
  8. Brody i Larue 1986 ↓, s. 1.
  9. Zamoyski 1985 ↓, s. 85.
  10. Brody i Larue 1986 ↓, s. 7.
  11. Brody i Larue 1986 ↓, s. 2–3.
  12. a b Brody i Larue 1986 ↓, s. 3.
  13. a b Etudes de la Methode des Methodes. Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  14. Mieczysław Tomaszewski: Etiuda f-moll z Trois Nouvelles Études (nr 1) Dbop. 36A. [w:] Cykl audycji „Fryderyka Chopina Dzieła Wszystkie”; Polskie Radio, Program II [on-line]. Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  15. „Etiudes de la Méthode des Méthodes pour le Piano”, nr 1, Dbop. 36A. Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  16. Etiuda f-moll z Trois Nouvelles Études (nr 1) Dbop. 36A (1). Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  17. Etiuda f-moll z Trois Nouvelles Études (nr 1) Dbop. 36A (2). Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  18. Brody i Larue 1986 ↓, s. 3–4.
  19. Etiuda f-moll z Trois Nouvelles Études (nr 1) Dbop. 36A (3). Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  20. Mieczysław Tomaszewski: Etiuda As-dur z Trois Nouvelles Études (nr 2) Dbop. 36B. [w:] Cykl audycji „Fryderyka Chopina Dzieła Wszystkie”; Polskie Radio, Program II [on-line]. Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  21. Mieczysław Tomaszewski: Etiuda Des-dur z Trois Nouvelles Études (nr 3) Dbop. 36C. [w:] Cykl audycji „Fryderyka Chopina Dzieła Wszystkie”; Polskie Radio, Program II [on-line]. Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].

Bibliografia

  • Elaine Brody, Jan Larue. Trois Nouvelles Etudes. „The Musical Quarterly”. 72 (1), s. 1–15, 1986. Oxford University Press. (ang.). 
  • AdamA. Zamoyski AdamA., Chopin, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, ISBN 83-06-01234-8, OCLC 15507867 .
  • JarosławJ. Iwaszkiewicz JarosławJ., Chopin, wyd. 5, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1983, ISBN 83-224-0196-5, OCLC 12058331 .
  • Bronisław EdwardB.E. Sydow Bronisław EdwardB.E., Dzieło Chopina, [w:] Almanach Chopinowski, Warszawa: Czytelnik, 1949, OCLC 7209197 .
  • Józef MichałJ.M. Chomiński Józef MichałJ.M., Chopin, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1978, OCLC 462214174 .

Linki zewnętrzne

  • p
  • d
  • e
Ballady
  • g-moll op. 23
  • F-dur op. 38
  • As-dur op. 47
  • f-moll op. 52
Etiudy
op. 10
  • C-dur nr 1
  • a-moll nr 2
  • E-dur nr 3
  • cis-moll nr 4
  • Ges-dur nr 5
  • es-moll nr 6
  • C-dur nr 7
  • F-dur nr 8
  • f-moll nr 9
  • As-dur nr 10
  • Es-dur nr 11
  • c-moll nr 12 (Rewolucyjna)
op. 25
  • As-dur nr 1
  • f-moll nr 2
  • F-dur nr 3
  • a-moll nr 4
  • e-moll nr 5
  • gis-moll nr 6
  • cis-moll nr 7
  • Des-dur nr 8
  • Ges-dur nr 9
  • h-moll nr 10
  • a-moll nr 11
  • c-moll nr 12
Trois Nouvelles Études
  • f-moll nr 1
  • As-dur nr 2
  • Des-dur nr 3
Impromptu
  • As-dur op. 29
  • Fis-dur op. 36
  • Ges-dur op. 51
  • cis-moll op. posth. 66
Mazurki
  • op. 6
  • op. 7
  • op. 17
  • op. 24
  • op. 30
  • op. 33
  • op. 41
  • op. 50
  • op. 56
  • op. 59
  • op. 63
  • op. 67
  • op. 68 (f-moll op. 68 nr 4)
  • op. posth.
Nokturny
  • op. 9
  • op. 15
  • op. 27
  • op. 32
  • op. 37
  • op. 48
  • op. 55
  • op. 62
  • op. posth.
  • cis-moll op. posth. (Lento con gran espressione)
  • c-moll op. posth.
Polonezy
  • op. 26
  • op. 40
  • fis-moll op. 44
  • As-dur op. 53
  • As-dur op. 61
  • op. posth.
Preludia
  • 24 Preludia op. 28
  • cis-moll op. 45
  • As-dur op. posth.(Presto con leggierezza)
Ronda
  • c-moll op. 1
  • F-dur op. 5
  • Es-dur op. 16
  • C-dur na dwa fortepiany op. posth. 73
Scherza
Sonaty fortepianowe
  • c-moll op. 4
  • b-moll op. 35
  • h-moll op. 58
Walce
  • Grande Valse Brillante Es-dur op. 18
  • Valses brillantes op. 34
  • As-dur op. 42
  • op. 64
  • op. posth. 69
  • op. posth. 70
  • op. posth.
Koncerty fortepianowe
Inne utwory
na fortepian i orkiestrę
  • Wariacje op. 2 na temat „Lá ci darem la mano” z opery Mozarta „Don Giovanni”
  • Fantazja na tematy polskie A-dur op. 13
  • Rondo à la Krakowiak F-dur op. 14
  • Andante spianato i Wielki Polonez Es-dur op. 22
Utwory kameralne
Inne utwory
  • Berceuse Des-dur op. 57
  • Barkarola Fis-dur op. 60
  • Allegro de Concert A-dur op. 46
  • Fantazja f-moll op. 49
  • Pieśni na fortepian i głos op. 74 (m.in. Życzenie G-dur)
  • Marsz wojskowy