Tadeusz Żuk-Skarszewski

Tadeusz Żuk-Skarszewski
Wierzbięta
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1858
Kraków

Data i miejsce śmierci

22 stycznia 1933
Kraków

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

pisarz, publicysta

Ważne dzieła

Pustka, Rumak Światowida, Stanisław Wyspiański. Dzieła malarskie

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach

Tadeusz Żuk-Skarszewski (ur. 1858 w Krakowie lub w dworze rodzinnym w Przyszowej[1], zm. 22 stycznia 1933 w Krakowie) – polski pisarz i publicysta[2].

Życiorys

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej w Małopolsce, jego ojcem był Faustyn Żuk-Skarszewski, notariusz i poseł, a matką An­na z Duninów Wąsowiczówna.

Odziedziczył część rodzinnego majątku w Przyszowej, lecz na podstawie dekretu dziedzictwa z dnia 2 IX 1905, brat Adam spłacił jego część i stał się jedynym właścicielem majątku[3]

Studiował filozofię i prawo na europejskich uniwersytetach, kolejno we Lwowie, Strasburgu i Wiedniu[4].

Był członkiem kabaretu Zielony Balonik[5].

Po ukończeniu studiów pracował jako dziennikarz. Od 1888 współpracował z petersburskim Krajem, gdzie publikował teksty na tematy literackie i dla którego przesyłał korespondencje z Londynu[6]. W 1918 był naczelnikiem biura prasowego Komisji Likwidacyjnej w Krakowie. Współpracował z Ilustrowanym Kuryerem Codziennym jako korespondent zagraniczny, a w latach 1921–1922 pisał felietony Widzi-mi-się. Kiedy w 1919 wyjechał do Paryża, na konferencję pokojową, w charakterze korespondenta prasy polskiej i informatora prasy zagranicznej w Ilustrowanym Kuryerze Codziennym zamieszczano jego Korespondencje z Paryża.

W latach 1920–1921 pracował na stanowisku dyrektora Polskiego Biura Informacyjnego w Nowym Jorku, gdzie był jednocześnie współtwórcą miesięcznika The Poland.

Podczas pobytu w Londynie w 1927 ożenił się z Angielką[3].

Po powrocie do kraju osiadł w Krakowie, zmarł 22 stycznia 1933. Pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera PAS 15-płd-po lewej Merunowicza)[7].

Drukiem wydał dwie własne powieści. Dokonał przekładu wielu utworów literatury angielskiej i amerykańskiej[8].

Ordery i odznaczenia

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (9 listopada 1931)[9]

Twórczość

  • Pustka. Opowieść na tle Kartaginy współczesnej. Powieść (1918)[10]
  • Rumak Światowida. Karykatura wczorajsza. Powieść (1919)[11]
  • Stanisław Wyspiański. 1867–1907. Studium wstępne w: Stanisław Wyspiański. Dzieła malarskie. Napisana wspólnie ze Stanisławem Przybyszewskim (1925)[12]

Przekłady

  • Ch. Dickens: Noc wigilijna. Straszliwa historia o duchach i upiorach przez sławnego pisarza po angielsku spisana, a przez Wierzbiętę po polsku powtórzona. (1908)[13]
  • R. Hughes: Tajemnica bryły lodu (1928)

Przypisy

  1. Dariusz Gacek: Beskid wyspowy. Przewodnik. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Rewasz, 2012, s. 286. ISBN 978-83-62460-25-0.
  2. Skarszewski Tadeusz, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2019-03-31] .
  3. a b Dwory i dworki na Limanowszczyźnie oraz ich właściciele w ostatnich dziesiątkach XIX w.. [dostęp 2019-03-30].
  4. Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny. T. Tom czwarty S-T. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2003, s. 78. ISBN 83-02-07524-8.
  5. https://e-teatr.pl/files/programy/2014_05/63282/sto_lat_kabaretu_stary_teatr_krakow_2003.pdf
  6. Zenon Kmiecik. Uwagi o redakcji i prenumeratorach petersburskiego "Kraju" przed 1905 rokiem. „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”. 7/1, s. 116, 1968. Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. ISSN 0035-7669. [dostęp 2022-03-16]. 
  7. Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2020-08-04] .
  8. „Myśl Narodowa. Tygodnik Poświęcony Kulturze Twórczości Polskiej.”, 1933 R.13. [dostęp 2019-03-30]. 
  9. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345 „za zasługi na polu pracy społecznej i propagandy polskiej zagranicą”.
  10. TadeuszT. Żuk-Skarszewski TadeuszT., Pustka [online], polona.pl [dostęp 2020-05-28] .
  11. TadeuszT. Żuk-Skarszewski TadeuszT., Rumak Światowida : karykatura wczorajsza [online], polona.pl [dostęp 2020-05-28] .
  12. Dzieła malarskie, StanisławS. Wyspiański, Stanisław Przybyszewski i TadeuszS.P.T. Żuk-Skarszewski]., polona.pl [dostęp 2020-05-28] .
  13. Noc wigilijna : straszliwa historya o duchach i upiorach przez [...] Karola Dickensa po angielsku spisana a przez Wierzbiętę po polsku powtórzona. [online], Na s. tyt. pseud. tł., nazwa: Tadeusz Żuk-Skarszewski., polona.pl [dostęp 2020-05-28] .

Linki zewnętrzne

  • Dzieła Tadeusz Żuk-Skarszewskiego w bibliotece Polona
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000112111910
  • VIAF: 163237098
  • NKC: js2017945482
  • PLWABN: 9810686353605606
  • NUKAT: n99707899
  • LIH: LNB:CPTM;=BQ
  • WorldCat: viaf-163237098
  • PWN: 3975821