Shiyali Ramamrita Ranganathan

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2022-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Shiyali Ramamrita Ranganathan
சியலி ராமாமிருத ரங்கநாதன்
Ranganatan
Ilustracja
zdjęcie Ranganatana na budynku City Central Library
w mieście Hajdarabad (Indie)
Data i miejsce urodzenia

12 sierpnia 1892
Shiyali (ob. Sirkazhi), Indie Brytyjskie (ob. Tamilnadu), Indie

Data i miejsce śmierci

27 września 1972
Bangalore, Indie

Zawód, zajęcie

matematyk
bibliotekarz

Narodowość

Hindus

Multimedia w Wikimedia Commons

Shiyali Ramamrita Ranganathan (tamil.: சியலி ராமாமிருத ரங்கநாதன் (trans: ciyali rāmāmiruta raṅkanātaṉ) ur. 9 sierpnia 1892 w Shiyali, Tamilnadu, zm. 27 września 1972 w Bangalore) – indyjski matematyk i bibliotekarz. Twórca pięciu praw Ranganathana dotyczących pracy bibliotekarza. Przyczynił się również do rozwoju klasyfikacji dwukropkowej. S.R. Ranganathan jest uważany za ojca bibliotekarstwa indyjskiego.

Edukacja

Ranganathan, urodził się 9 sierpnia 1892, w wiosce Shiyali (znanej również jako Sirkazhi), w stanie Tamilnadu w Indiach Południowych.

Ranganathan ukończył Madras Christian College z tytułem Master of Arts, a następnie zaczął zarabiać na licencję nauczyciela. Nauczanie zasad matematyki Ranganathan traktował jako swój życiowy cel. Był zasłużonym pracownikiem instytutów matematyki na takich uniwersytetach jak: Uniwersytet w Mangaluru, Coimbatore i Madras. Dr matematyki S.R. Ranganathan publikował przede wszystkim prace z historii matematyki. Ale to za wkład naukowy w teorię bibliotekoznawstwa, został uhonorowany nagrodą przyznaną przez rząd Indii.

Początki kariery

W 1923 Uniwersytet w Madrasie ogłosił konkurs na posadę bibliotekarza uniwersyteckiego, który uporządkowałby zaniedbany księgozbiór. Zgłosiło się 900 chętnych na to stanowisko, z których żaden nie miał odpowiedniego wykształcenia ani doświadczenia w zawodzie. Wiedza samego Ranganathana opierał się na kilku artykułach przeczytanych w Encyklopedii Britannica. Do czasu rozmowy kwalifikacyjnej, Ranganathan zapomniał o swoim podaniu, był zatem bardzo zaskoczony, kiedy został przyjęty. Pracę w bibliotece uniwersyteckiej rozpoczął w styczniu 1924.

Początkowo nie był zachwycony nowym zajęciem. Zgłosił się nawet do administracji uniwersytetu, i skarżąc się na nudę, poprosił o przywrócenie na stanowisko wykładowcy. W wyniku umowy postanowiono, że Rangantahan pojedzie do Londynu, aby studiować bibliotekoznawstwo. Jeżeli po powrocie nadal wybierze nauczanie zamiast pracy w bibliotece, wróci na dawne stanowisko pracy.

Ranganathan zapisał się do University College w Londynie, który jako jedyny proponował studia z zakresu bibliotekoznawstwa. Tam Ranganathan zainteresował się problemem klasyfikacji bibliotecznych. Studia, w tamtym czasie, dostarczały tylko podstawowych informacji w tym zakresie. Mimo to, Ranganathan, po zapoznaniu się z klasyfikacją dziesiętną, rozpoczął prace nad zupełnie innym rodzajem klasyfikacji.

Pierwsze szkice klasyfikacji, która obecnie jest zwana klasyfikacją dwukropkowa powstały jeszcze w Londynie. Na pomysł struktury nowej klasyfikacji Ranganathan wpadł, kiedy oglądał Meccano(inne języki) w sklepie z zabawkami. Kiedy wracał do ojczyzny, był już przekonany o ważności bibliotek i bibliotekoznawstwa dla narodu hinduskiego. Ranganathan przepracował na stanowisku bibliotekarza 20 lat. Przez ten czas, pomógł w stworzeniu Stowarzyszenia Bibliotek Madrasu, propagował również ideę sieci bezpłatnych bibliotek publicznych w całych Indiach oraz utworzenie nowoczesnej Indyjskiej Biblioteki Narodowej.

Ranganthan był pracoholikiem. Spędzał w pracy 13 godzin dziennie, pracował siedem dni w tygodniu i nie brał urlopów. Nawet kiedy się ożenił w listopadzie 1928 pojawił się w pracy wieczorem po ceremonii. Razem ze swoją żoną Saradą miał tylko jednego syna.

Pierwsze lata pracy bibliotecznej upłynęły Ranganathanowi na opracowaniu zagadnień związanych z zarządzaniem i klasyfikacją. To właśnie wtedy powstały pięć praw dotyczących pracy bibliotekarza (1931) i Klasyfikacja dwukropkowa (1933), z których jest najbardziej znany.

Schyłek życia

Ranganathan odszedł na emeryturę, po konflikcie z nowym prorektorem uniwersytetu, w wieku 54 lat. Szybko jednak wrócił do pracy w bibliotece. Otrzymał tytuł profesora bibliotekoznawstwa na Uniwersytecie Hindu w Benares w sierpniu 1945. W ciągu czterech lat przepracowanych w nowym miejscu, Ranganathan skatalogował cały księgozbiór, w tym osobiście ponad 100 000 dokumentów.

Ranganathan kierował Stowarzyszenie Bibliotek Indii od 1944 do 1953, opuścił stowarzyszenie w dość kontrowersyjnych okolicznościach, kiedy Biblioteka Publiczna w Delhi wybrała klasyfikację dziesiętną Deweya zamiast jego klasyfikacji dwukropkowej. Jako profesor honorowy na Uniwersytet w Delhi od 1949 do 1955, razem ze swoim byłym studentem S. Das Gupta, pomagał w opracowaniu programu studiów dla instytutu bibliotekoznawstwa.

Ranganathan na krótko przeniósł się do Zurychu, w Szwajcarii (1955-1957), co było związane ze ślubem jego syna z Europejką. W tym czasie, Ranganathan rozszerzył swoje kontakty ze stowarzyszeniami bibliotekarskimi z całej Europy. Wkrótce jednak powrócił do Indii i osiadł w mieście Bangalore, gdzie mieszkał do końca życia.

Ostatnim dużym osiągnięciem Ranganathana było założenie Centrum Dokumentacji Badań Naukowych i Szkoleń w Bangalore w 1962, gdzie sprawował urząd honorowego kierownika przez kolejnych 5 lat. W 1965, został uhonorowany przez Rząd Indii tytułem państwowym Profesora Badań Naukowych w uznaniu zasług Ranganathana w tej dziedzinie.

Ostatnie lata swojego życia, jako człowiek schorowany, Ranganathan spędził w łóżku w otoczeniu rodziny. Zmarł 27 września 1972 w wyniku powikłań zapalenia oskrzeli.

Najważniejsze dzieła

  • Pięć praw (1931)
  • Klasyfikacja dwukropkowa (1933)
  • Kod klasyfikacji katalogowania (1934)
  • Prolegomena do klasyfikacji bibliotecznej (1937)
  • Teoria katalogowania bibliotecznego (1938)
  • Elementy klasyfikacji bibliotecznej (1945)
  • Klasyfikacja i dokumentacja międzynarodowa (1948)
  • Klasyfikacja i komunikacja (1951)
  • Nagłówki i kanony (1955).

Żadna z wymienionych wyżej publikacji nie została przetłumaczona na język polski, ani wydana w Polsce.

Linki zewnętrzne

  • nagranie głosu Ranganathana tekst do nagrania
  • ISNI: 0000000121319756
  • VIAF: 49268668
  • ULAN: 500372797
  • LCCN: n50053919
  • GND: 118950290
  • NDL: 00453684
  • LIBRIS: gdsvwzr00mnf3hv
  • BnF: 121792839
  • SUDOC: 030362032
  • SBN: SBLV009315
  • NLA: 35441784
  • NKC: js20030722001
  • BNE: XX963260
  • NTA: 319012891
  • BIBSYS: 90359762
  • CiNii: DA00185369
  • Open Library: OL8413A
  • PLWABN: 9810678287205606
  • NUKAT: n01051777
  • J9U: 987007305768505171
  • CANTIC: a10397206
  • NSK: 000104927
  • CONOR: 65441379
  • ΕΒΕ: 112765
  • BLBNB: 000329393
  • KRNLK: KAC199622491
  • LIH: LNB:KiP;=Ba
  • WorldCat: lccn-n50053919
  • PWN: 3966031
  • Britannica: biography/Shiyali-Ramamrita-Ranganathan, biography/S-R-Ranganathan
  • NE.se: shiyali-ramamrita-ranganathan
  • Catalana: 0522220
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 51793
Identyfikatory zewnętrzne:
  • Scopus: 56836072900