Rudolf Belling
Imię i nazwisko | Rudolf Edwin Belling | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | 26 sierpnia 1886 | ||
Data i miejsce śmierci | 9 czerwca 1972 | ||
Narodowość | niemiecka | ||
Dziedzina sztuki | rzeźbiarstwo | ||
Epoka | modernizm, sztuka współczesna | ||
|
Rudolf Edwin Belling (ur. 26 sierpnia 1886 w Berlinie, zm. 9 czerwca 1972 w Krailling) – niemiecki rzeźbiarz.
Życiorys
W latach 1892–1901 uczęszczał do szkoły w berlińskiej dzielnicy Steglitz, następnie uczył się w pruskim internacie wojskowym Luisenstift. Ukończył szkołę kupiecką, ale został uczniem w warsztacie rzemiosła artystycznego. Po ukończeniu szkoły rzemieślniczej kształcił się na kursach wieczorowych rysunku i modelowania oraz na wykładach anatomii dla artystów w berlińskiej akademii weterynaryjnej.
W roku 1908 założył wraz z Emilem Kaselowem własną pracownię rzemiosła artystycznego. W roku 1909 uzyskał zlecenia na prace scenograficzne dla Maxa Reinhardta. Dzięki nawiązanym znajomościom w kręgach artystycznych zapoznał się ze sztuką ekspresjonizmu. W jego pracach pojawiły się motywy teatru i tańca. W roku 1911 rzeźbiarz Peter Breuer, profesor rzeźby w Universität der Künste w Berlinie-Charlottenburgu przyjął go na roczny kurs mistrzowski[1][2][3] i oddał mu do dyspozycji pracownię. W latach 1915–1917 Belling służył w wojsku na lotnisku Adlershof w pracowni modelowania.
Od 1913 związany z grupą Der Sturm[4], a w 1918 brał udział w tworzeniu Novembergruppe[3][4], w której do roku 1932 był przewodniczącym komisji wystawowej. W latach 20. XX w. zajmował się wystawiennictwem oraz współpracował z wieloma architektami (Bruno Taut, Wassili Luckhardt, Jan Buijs)[4]. W roku 1931 został wybrany na członka Pruskiej Akademii Sztuki. W 1933 roku został uznany przez nazistów za twórcę „sztuki zdegenerowanej” przez co był szykanowany m.in. zakazem wystawiania; cztery lata później jego dzieła znalazły się na „wystawie sztuki zdegenerowanej”. W roku 1935 wyjechał do Nowego Jorku, gdzie zaproponowano mu wykłady z zakresu rzeźby.
W roku 1937 uzyskał azyl polityczny w Turcji. W tym samym roku objął stanowisko profesora rzeźby na Uniwersytecie Sztuki w Stambule[2][4][3], a od 1951 był wykładowcą na Wydziale Architektury stambulskiego Uniwersytetu Technicznego[2]. Do Niemiec powrócił dopiero w 1966 i osiedlił się w Krailling koło Monachium[2][4][3].
Twórczość
Początkowo pozostawał w kręgu ekspresjonizmu[1]. Pod wpływem prac Nauma Gabo, Aleksandra Archipenki i konstruktywistycznych ideałów panujących w Niemczech, zwrócił się ku kubizmowi, futuryzmowi i bardziej abstrakcyjnym formom[1][2][3]. W roku 1919 stworzył słynną mahoniową rzeźbę Dreiklang (Trójdźwięk)[1][2], będącą pierwszym tego rodzaju dziełem w sztuce niemieckiej, stworzonym z myślą o syntezie malarstwa, rzeźby i architektury. Równie reprezentacyjna dla tego okresu artysty jest stworzona w 1923 praca Skulptur 23 (Rzeźba 23) z polerowanego metalu, będąca świadomie sformalizowanym odwzorowaniem ludzkiej postaci, jako zestawu części mechanicznych[2][3].
W późniejszym okresie Belling powrócił do bardziej organicznych form, zgodnie z licznymi zamówieniami portretowymi[2]. W latach 40. XX w. jego umiejętność tworzenia heroicznego realizmu w rzeźbie była wykorzystywana w serii projektowanych pomników, w tym naturalnej wielkości brązowego portretu prezydenta Turcji Ismeta Inönü (1944)[1][2]. Po powrocie do Niemiec artysta nie zaprzestał eksploracji granic między figuracją a abstrakcją, czego dowodem są takie prace, jak Segelmotiv I (1959)[2], Symbol der Gemeinsamkeit (1968) czy Schuttblume (1972).
Galeria
- Drieklank (Trójdźwięk), 1919
- Portret Maxa Schmelingsa, 1929
- Górnik, 1930, Bergbau-Museums, Bochum
- Segelmotiv, 1959, Hamburg
- Schuttblume, 1972, Park olimpijski, Monachium
Przypisy
- ↑ a b c d e AndrzejA. Dulewicz AndrzejA., Encyklopedia Sztuki. Austria, Niemcy, Szwajcaria, Warszawa: Warszawski Dom Wydawniczy, 1993, s. 39–40 (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j DeborahD. Nash DeborahD., Belling, Rudolf, Oxford Art Online. Grove Art Online, 2003, DOI: 10.1093/gao/9781884446054.article.T007640 [dostęp 2022-08-14] (ang.).
- ↑ a b c d e f IanI. Chilvers IanI., JohnJ. Glaves-Smith JohnJ., Dictionary of Modern and Contemporary Art, wyd. 2, Oxford University Press, 2009, s. 213–214, ISBN 978-0-19-923965-8 (ang.).
- ↑ a b c d e Belling, Rudolf, Benezit Dictionary of Artists, 31 października 2011, DOI: 10.1093/benz/9780199773787.article.B00015802 [dostęp 2022-08-14] (ang.).
Bibliografia
- Winfried Nerdinger: Rudolf Belling und die Kunstströmungen in Berlin 1918–1923. Berlin 1981 (z wykazem dzieł).
- Richard Hamann: Geschichte der Kunst: Verlag von Th. Knauf Nachf. Berlin 1933 str. 882
- SNL: Rudolf_Belling
- identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 6760
- Olympedia: 920583