Powiat legnicki

Powiat legnicki

powiat
Rynek w Chojnowie – największym mieście powiatu legnickiego
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
TERC	0209
Siedziba	Legnica
Starosta	Adam Babuśka
Powierzchnia	744,6 km²
Populacja (30.06.2023) • liczba ludności	54 990[1]
• gęstość	73,9 os./km²
Urbanizacja	34,33%
Tablice rejestracyjne	DLE
Adres urzędu: pl. Słowiański 1 59-220 Legnica
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich 1 Liczba gmin miejsko-wiejskich 1 Liczba gmin wiejskich 6
Położenie na mapie województwa
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Powiat legnicki – powiat w Polsce (województwo dolnośląskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Legnica, które jednak samo stanowi osobne miasto na prawach powiatu i w skład powiatu legnickiego nie wchodzi. Powiat położony jest w centralnej części województwa dolnośląskiego.

W skład powiatu wchodzą:

• gminy miejskie: Chojnów
• gminy miejsko-wiejskie: Prochowice
• gminy wiejskie: Chojnów, Krotoszyce, Kunice, Legnickie Pole, Miłkowice, Ruja
• miasta: Chojnów, Prochowice

Przed 1 stycznia 1999 r. wszystkie gminy powiatu należały do województwa legnickiego.

Geografia

Położenie

Powiat legnicki leży w południowo-zachodniej Polsce, na Dolnym Śląsku.

Według regionalizacji fizycznogeograficznej opracowanej przez Jerzego Kondrackiego, przez terytorium powiatu legnickiego przebiegają granice czterech makroregionów:

• Niziny Śląsko-Łużyckiej, w skład której wchodzi zachodnia i środkowa część powiatu legnickiego. Obszar ten w tym regionie dzieli się na trzy mezoregiony: Równinę Legnicką na północy, Równinę Chojnowską na południu oraz Wysoczyznę Lubińską, która obejmuje jedynie niewielkie obszary na północ i północny wschód od Legnicy.

• Niziny Śląskiej, w skład której wchodzi wschodnia część powiatu. Obszar ten w tym regionie dzieli się na dwa mezoregiony: Pradolinę Wrocławską na północy oraz Równinę Wrocławską na południu.

• Pogórza Zachodniosudeckiego, a dokładniej Pogórza Kaczawskiego, w skład którego wchodzi niewielki obszar na zachodzie powiatu (wieś Okmiany).

• Wału Trzebnickiego, a dokładniej Obniżenia Ścinawskiego, w skład którego wchodzi niewielki obszar na północnym wschodzie powiatu (teren na wschód od wsi Mierzowice)^[2].

Administracyjnie powiat legnicki położony jest w centralnej części województwa dolnośląskiego. Od północy graniczy z powiatami polkowickim i lubińskim, od wschodu z powiatami wołowskim i średzkim, od południa z powiatami jaworskim i złotoryjskim, natomiast od zachodu z powiatem bolesławieckim. Enklawą w granicach powiatu legnickiego jest Legnica, stanowiąca odrębną jednostkę samorządu terytorialnego - miasto na prawach powiatu^[3].

Powiat legnicki rozciąga się między 51°23’ a 51°06’ szerokości geograficznej północnej i 15°45’ a 16°28’ długości geograficznej wschodniej^[4].

Podział administracyjny

Gmina	Typ	Powierzchnia (km²)	Ludność (2006)	Siedziba
Chojnów	miejska	5,3	14 389
Gmina Chojnów	wiejska	231,2	9 377	Chojnów *
Gmina Prochowice	miejsko-wiejska	102,6	7 535	Prochowice
Gmina Miłkowice	wiejska	86,4	6 101	Miłkowice
Gmina Kunice	wiejska	92,8	5 053	Kunice
Gmina Legnickie Pole	wiejska	85,4	4 955	Legnickie Pole
Gmina Krotoszyce	wiejska	67,6	2 915	Krotoszyce
Gmina Ruja	wiejska	73,4	2 670	Ruja
* siedziba poza gminą

Hydrografia

Sieć hydrograficzna powiatu legnickiego opiera się na dorzeczu głównej dolnośląskiej rzeki – Odry, która w jego granicach płynie na odcinku 6 km. Do Odry uchodzi Kaczawa wraz z dopływami: Czarną Wodą i Nysą Szaloną. Poza tym na terenie powiatu występuje jedyne na Dolnym Śląsku pojezierze o rodowodzie polodowcowym (Pojezierze Legnickie) z jeziorami: Kunickim, Jaśkowickim i Koskowickim. Pojezierze to położone jest we wschodniej części powiatu, natomiast w zachodniej występują sztuczne zbiorniki wodne (Jezierzany i Rokitki), nad którymi stworzono w latach 60. ośrodki wypoczynkowe.

Ukształtowanie powierzchni

Powierzchnia powiatu należy do nizinnych, a jej wysokość waha się średnio pomiędzy 100 a 225 m n.p.m. Najwyższe wzniesienie znajduje się na tzw. Wale Okmiańskim i mierzy 278 m n.p.m.

Demografia

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	52 996	100	27 206	51,34	25 790	48,66
Miasto	18 196	34,33	9441	17,81	8755	16,52
Wieś	34 800	65,67	17 765	33,52	17 035	32,14

• Piramida wieku mieszkańców powiatu legnickiego w 2014 roku.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku^[5] powiat zamieszkiwało 55 166 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 55 210 osób^[6].

Gospodarka

W końcu listopada 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie obejmowała ok. 1,6 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 8,6% do aktywnych zawodowo^[7].

Historia

Powiat w obecnym swoim kształcie terytorialnym powstał dnia 1 stycznia 1999 roku, wraz z wprowadzeniem reformy administracyjnej kraju. Stolicą powiatu została Legnica, największym miastem powiatu jest Chojnów.

Zabytki

• Bazylika św. Jadwigi w Legnickim Polu
• Zamek w Prochowicach
• Pałac w Piotrowicach
• Zespół pałacowy w Warmątowicach (niedostępny do zwiedzania)
• Muzeum Bitwy nad Kaczawą w Dunine
• Muzeum Bitwy pod Legnicą w Legnickim Polu
• Zamek Piastowski w Chojnowie
• Kościół św. Piotra i Pawła w Chojnowie
• Kościół pw. św. Antoniego Padewskiego (z gotyckim tryptykiem) w Niedźwiedzicach
• Kościół pw. św. Zofii w Grzybianach
• Kościół pw. św. Stanisława (murowano-drewniany,szachulcowy) w Miłogostowicach
• Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (gotycki) w Ulesiu

Starostowie legniccy

Na podstawie źródła^[8]:

• Mieczysław Kasprzak (10 listopada 1998 – 24 listopada 2006)
• Jarosław Humenny (24 listopada 2006 – 1 grudnia 2014)
• Janina Mazur (1 grudnia 2014 – 20 listopada 2018)
• Adam Babuśka (20 listopada 2018 – nadal)

Przypisy

Bibliografia

• Jerzy Burzyński, Bożena Steliga, Elżbieta Rowińska, Hanna Boroń: Program ochrony środowiska powiatu legnickiego. Legnica: Starostwo Powiatowe w Legnicy - Wydział Rolnictwa i Ochrony Środowiska, 2005. (pol.).