George Enescu

George Enescu
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 sierpnia 1881
Liveni

Data i miejsce śmierci

4 maja 1955
Paryż

Instrumenty

skrzypce, fortepian

Zawód

kompozytor, skrzypek, pianista, dyrygent i pedagog

Odznaczenia
Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons

George Enescu (ur. 19 sierpnia 1881 w Liveni, Rumunia, zm. 4 maja 1955 w Paryżu) – rumuński kompozytor, skrzypek, pianista, dyrygent i pedagog, jedna z najważniejszych postaci świata muzycznego w I połowie XX wieku. Twórca Rapsodii rumuńskich oraz nauczyciel takich muzyków jak Ivry Gitlis, Dinu Lipatti, Yehudi Menuhin, Stanisław Wisłocki czy Arthur Grumiaux.

Życiorys

George Enescu urodził się 19 sierpnia 1881 w Liveni. Bardzo wcześnie zaczął wykazywać talent muzyczny i w wieku 7 lat został przyjęty do konserwatorium w Wiedniu, które ukończył w wieku 13 lat. Został protegowanym królowej Elżbiety Rumuńskiej

W roku 1895 wyjechał do Paryża, gdzie kontynuował naukę u Masseneta i Faurégo.

31 marca 1936 otrzymał komandorię Legii Honorowej.

W 1937 ożenił się z Marią Tescanu-Rosetti, wdową po konserwatywnym polityku Mihailu Cantacuzino.

W latach II wojny światowej mieszkał w Bukareszcie. Znalazł się w kręgu zainteresowania propagandy Rumuńskiej Partii Komunistycznej. Jesienią 1944 został członkiem rumuńskiego stowarzyszenia na rzecz zacieśniania związków z ZSRR. W kwietniu 1946 został zaproszony przez rząd ZSRR do Moskwy. Znalazł się na liście kandydatów do parlamentu z ramienia koalicji Blok partii Demokratycznych, kierowanej przez partię komunistyczną. W ten sposób został towarzyszem politycznym Gheorghe Gheorghiu-Deja i Any Pauker. Nigdy nie pojawił się jednak w parlamencie rumuńskim, ponieważ jesienią 1946 za zgodą przywódców komunistycznych wyjechał z kraju, najpierw do Stanów Zjednoczonych, a następnie do Francji. Do końca życia pozostał członkiem Akademii Rumuńskiej Republiki Ludowej i zachował obywatelstwo Rumunii. Był podejrzewany o współpracę z komunistycznym reżimem. Zwolennicy rumuńskiej monarchii wytykali Enescu to, że nigdy nie skrytykował reżimu komunistycznego[1].

Od 1947 aż do śmierci mieszkał wraz z żoną w Paryżu.

Najważniejsze utwory

  • Poème roumain, Op. 1 (1897-1898)
  • Légende, na trąbkę i fortepian (1906)
  • Symfonia koncertująca na wiolonczelę i orkiestrę, Op. 8 (1901)
  • I Suita orkiestrowa C-dur, Op. 9 (1903)
  • Rapsodie rumuńskie, Op. 11 (1901-1903)
    • I A-dur – najpopularniejszy utwór Enescu, który, ku niezadowoleniu kompozytora, zdominował cały jego dorobek twórczy
    • II D-dur
  • Konzertstück na altówkę i orkiestrę Op. 12 (1904)
  • I Symfonia Es-dur, Op. 13 (1905)
  • II Symfonia A-dur, Op. 17 (1914)
  • II Suita orkiestrowa C-dur, Op. 20 (1915)
  • III Symfonia C-dur, Op. 21 (1918)
  • Dwie sonaty na wiolonczelę i fortepian, Op. 26
    • I f-moll (1898)
    • II C-dur (1935)
  • III Suita orkiestrowa D-dur „Villageoise”, Op. 27 (1937-1938)
  • Vox Maris, Op. 31 (data powstania nieznana, premiera w 1964) – poemat symfoniczny na sopran, tenor i orkiestrę

Zobacz też

Przypisy

  1. AdrianA. Cioroianu AdrianA., Piękna opowieść o historii Rumunów, Wydawnictwo Amaltea, 2018, s. 167-169 .

Bibliografia

  • MaciejM. Negrey MaciejM., Enescu George, [w:] ElżbietaE. Dziębowska (red.), Encyklopedia muzyczna PWM, wyd. I, t. 3 EFG część biograficzna, Kraków: PWM, 1987, s. 34-37, ISBN 83-224-0344-5 .
  • NoelN. Malcolm NoelN., ValentinaV. Sandu-Dediu ValentinaV., Enescu, George [Enesco, Georges], Oxford Music Online. Grove Music Online, 20 stycznia 2001, DOI: 10.1093/gmo/9781561592630.article.08793, via Oxford University Press [dostęp 2020-10-11]  (ang.).
  • Noel Malcolm, George Enescu. His life and music. London, 1990. Toccata Press. ISBN 978-0-907689-33-1.
  • Alain Cophignon, Georges Enesco. Paris, 2006. Arthème Fayard. ISBN 978-2-213-62321-4.
  • Chronological Summary of a Tragic Life. eduardstan.com. [dostęp 2020-01-18].

Linki zewnętrzne

  • ISNI: 0000000120195325
  • VIAF: 195993
  • LCCN: n80131646
  • GND: 118684639
  • NDL: 00620632
  • LIBRIS: 97mps63t1fjn58b
  • BnF: 138936664
  • SUDOC: 030098955
  • SBN: CFIV058011
  • NLA: 35794291
  • NKC: jn20010601977
  • BNE: XX849438
  • BNR: 000331371
  • NTA: 070467552
  • BIBSYS: 90558783
  • CiNii: DA10673507
  • Open Library: OL318612A
  • PLWABN: 9810691118105606
  • NUKAT: n97072619
  • J9U: 987007260858405171
  • PTBNP: 266315
  • CANTIC: a10434227
  • LNB: 000036936
  • NSK: 000170496
  • CONOR: 45215331
  • BNC: 000499854
  • ΕΒΕ: 87768
  • BLBNB: 000194179
  • KRNLK: KAC2018O2763
  • LIH: LNB:NBp;=BW
  • RISM: people/30075173
  • WorldCat: lccn-n80131646
  • PWN: 3897995
  • Britannica: biography/Georges-Enesco
  • Treccani: george-enescu
  • Universalis: georges-enesco
  • NE.se: george-enescu
  • SNL: Georges_Enescu
  • VLE: george-enescu
  • Catalana: 0024020
  • DSDE: George_Enescu
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 17938
Identyfikatory zewnętrzne:
  • Olympedia: 5005121