Bolesław Woytowicz

Bolesław Woytowicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1899
Dunajowce

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

11 lipca 1980
Katowice

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, pianista, pedagog

Powiązania

Akademia Muzyczna w Katowicach

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej
Multimedia w Wikimedia Commons
Zobacz w Wikiźródłach hasło Bolesław Woytowicz w Encyklopedii Muzycznej PWM

Bolesław Woytowicz (ur. 5 grudnia 1899 w Dunajowcach na Podolu[1], zm. 11 lipca 1980 w Katowicach)[2][3] – polski kompozytor, pianista i pedagog związany m.in. z Państwową Wyższą Szkołą Muzyczną w Katowicach. Brat śpiewaczki Stefanii Woytowicz. Uczeń Witolda Maliszewskiego i Nadii Boulanger.

Syn Michała Woytowicza i Domicelli ze Zwolakowskich[1]. Współtwórca śląskiej szkoły kompozytorów. Nauczyciel Tadeusza Bairda, Witolda Szalonka, Józefa Świdra i Wojciecha Kilara.

Życiorys

Edukacja

Naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku 14 lat. Zanim rozpoczął karierę muzyczną obronił doktorat z filologii słowiańskiej na uniwersytecie w Kijowie. Studiował także prawo i matematykę w Warszawie. W latach 1920–1924 studiował grę na fortepianie w warszawskiej Wyższej Szkole Muzycznej w klasie Aleksandra Michałowskiego. Na tej samej uczelni studiował kompozycję pod kierunkiem Witolda Maliszewskiego i Felicjana Szopskiego. W latach 1929–1932 studiował kompozycję u Nadii Boulanger w Paryżu[2][3].

Działalność artystyczna

Od 1924 koncertował jako pianista, zarówno w kraju, jak i za granicą. m.in. we Francji, Czechosłowacji, Austrii, Niemczech, Szwajcarii, Włoszech, w krajach nadbałtyckich, Holandii, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjedn. W 1927 wziął udział w I Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina, uzyskując w dowód uznania specjalny dyplom. Począwszy od kolejnego konkursu regularnie zasiadał w gronie jego jury[2].

W czasie wojny prowadził w Warszawie kawiarnię Salon Sztuki, w której skupiała się działalność koncertowa i konspiracyjna środowiska muzycznego[4][3]. Urządzał koncerty, pomagając w ten sposób artystom znajdującym się bez środków do życia. W kawiarni występowali m.in. Kazimierz Wiłkomirski, Eugenia Umińska, Irena Dubiska, duet fortepianowy Lutosławskiego i Panufnika, Zbigniew Drzewiecki, Jan Ekier, Ewa Bandrowska-Turska, Adam Didur, recitale dawał też sam Bolesław Woytowicz. Kawiarnia stanowiła jednocześnie miejsce spotkań muzyków prowadzących tajne nauczanie i uczestniczących w akcji oporu, była punktem kolportażu zakazanych ulotek i gazetek, „przechowalnią” dzieł sztuki, a nawet magazynem broni. 1943 Woytowicz został aresztowany przez hitlerowców i osadzony na Pawiaku. Przeżycia z tego okresu opisał w opublikowanych po wojnie wspomnieniach (W okupowanej Warszawie[5]). W powstaniu warszawskim zniszczeniu uległy 22 rękopisy jego utworów, w tym m.in. Koncert fortepianowy, Concertino na ork. i I symfonia[4].

Po wojnie kontynuował działalność koncertową. Występował do 1974, kiedy to postanowił całkowicie oddać się pracy pedagogicznej i komponowaniu. Wielokrotnie był jurorem w renomowanych międzynarodowych konkursach pianistycznych, m.in. w Bolzano, Montrealu, Budapeszcie, Paryżu i Rio de Janeiro[6].

Działalność pedagogiczna

W 1945 rozpoczął pracę w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach, gdzie pełnił m.in. funkcję rektora (1946) i dziekana Wydziału Teorii i Kompozycji, kierował też katedrą fortepianu (1962–1963). Od 1963 wykładał także w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie (1963–1979, do 1969 roku jako kierownik tamtejszej I katedry Fortepianu[7]), a przejściowo również w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie (1958–1961)[4][8]. Pracę pedagogiczną kontynuował do przejścia na emeryturę w 1975[4].

Działał w Związku Kompozytorów Polskich, będąc wiceprezesem (1951–1954) i kilkakrotnie członkiem zarządu. Był zaangażowany w prace Rady Wyższego Szkolnictwa Artystycznego przy Ministerstwie Kultury i Sztuki, rady programowej wydawnictw na fortepian PWM, Rady Naukowej Towarzystwa im. Fryderyka Chopina, również jako autor ministerialnych programów nauczania w wyższych szkołach muzycznych. W listopadzie 1949 został członkiem Ogólnokrajowego Komitetu Obchodu 70-lecia urodzin Józefa Stalina[9]. Zajmował się też pracami edytorskimi, przygotował do wydania szereg utworów fortepianowych, m.in. Ludwiga van Beethovena, Claude’a Debussy’ego, Edvarda Griega, Isaaca Albéniza i Ferenca Liszta[4].

Uczniowie

w klasie fortepianu

w klasie kompozycji

Ordery i odznaczenia

Nagrody

  • Wyróżnienie na pierwszym konkursie chopinowskim (1927)
  • II nagroda na Konkursie Kompozytorskim im. Kronenberga za koncert fortepianowy (1932)
  • Państwowa Nagroda Muzyczna (1937)[15]
  • Nagroda Państwowa – dwukrotnie (1948, 1950)
  • I Nagroda na Festiwalu Muzyki Polskiej – dwukrotnie (1951, 1956)

Wybrane kompozycje

(na posadtawie materiałów źródłowych[4][8][6])

  • Dwa Mazurki na fortepian (1928)
  • Wariacje na fortepian (1928)
  • Dwanaście Pieśni na głos z fortepianem (1928–1930)
  • Fantazja na skrzypce i fortepian (1929)
  • Sonata na fortepian (1929)
  • Trzy Tańce na fortepian (1930)
  • Trio na flet, klarnet i fagot (1930)
  • L’enfant va dormir, kołysanka na sopran, flet, fagot i harfę (1930)
  • Oberek na fortepian (1930)
  • Mała Kantata Dziecięca na Pochwałę Bozi i Słońca na 3-głosowy chór dziecięcy a cappella (1931)
  • Kwartet Smyczkowy nr 1 (1932)
  • Koncert Fortepianowy (1932)
  • Suita Koncertowa na orkiestrę (1933)
  • Dwa Tańce Polskie na głos, skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1933)
  • Żałobny Poemat „Pamięci Marszałka Piłsudskiego” na wielką orkiestrę symfoniczną (1935)
  • Concertino na małą orkiestrę symfoniczną (1936)
  • Powrót, balet (1937)
  • Symfonia nr 1, 20 wariacji w formie symfonii (1938)
  • Symfonia nr 2 „Warszawska” (1945)
  • Recitativo na skrzypce lub wiolonczelę i organy (1946)
  • Recitativo e arietta na fortepian (1947)
  • Dwanaście Etiud na fortepian (1948)
  • Kantata na Pochwałę Pracy na głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę (1948)
  • Sześć Szkiców Symfonicznych na wielką orkiestrę symfoniczną (1949)
  • Nasza Pieśń wersja I na chór mieszany i małą orkiestrę symfoniczną (1950)
  • Nasza Pieśń wersja II na chór mieszany (1950)
  • Nasza Pieśń wersja III na głos i fortepian (1950)
  • Prorok, Kantata na bas, chór żeński, chór męski i orkiestrę symfoniczną (1950)
  • Pokój, wersja I, Pieśń na głos i fortepian (1951)
  • Pokój, wersja II, Pieśń na chór mieszany a cappella (1951)
  • Pokój, wersja III, Pieśń na chór mieszany i fortepian (1951)
  • Sonata na flet i fortepian (1952)
  • Kwartet smyczkowy nr 2 (1953)
  • Trzy Ludowe Pieśni Śląskie na chór mieszany (1955)
  • Lamento wersja I, wokaliza na sopran, klarnet i fortepian (1957)
  • The Great Fugue na kwartet smyczkowy i dwa zespoły smyczkowe (1958)
  • Lamento wersja II, wokaliza na sopran i orkiestrę symfoniczną (1959)
  • Dziesięć Etiud na fortepian (1960)
  • Symfonia nr 3 „Piano Concertante” na fortepian i orkiestrę (1963)
  • Miniatura wersja I na skrzypce i fortepian (1966)
  • Miniatura wersja II na skrzypce, altówkę i wiolonczelę (1966)
  • Mała Sonata na fortepian (1977)
  • De Profundis na głos i organy (1977)

Przypisy

  1. a b JolantaJ. Bauman JolantaJ., Bolesław Woytowicz - pianista, kompozytor, pedagog, [w:] LechL. Dobrzański, Zaranie Śląskie Kwartalnik, Śląski Instytut Naukowy, 1987, s. 338, ISBN 83-7008-082-0, ISSN 0044-183X  (pol.).
  2. a b c Bolesławska-Lewandowska 2012 ↓, s. 260.
  3. a b c Thomas 2004 ↓.
  4. a b c d e f Bolesławska-Lewandowska 2012 ↓, s. 261.
  5. BolesławB. Woytowicz BolesławB., W okupowanej Warszawie, Kraków 1969, OCLC 830284496 .
  6. a b Bolesław Woytowicz, [w:] Polskie Centrum Informacji Muzycznej [online] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-07] .
  7. TadeuszT. Przybylski TadeuszT., Z dziejów nauczania muzyki w Krakowie od średniowiecza do czasów współczesnych, Kraków: Musica Iagellonica, 1994, s. 247, ISBN 83-7099-006-1, OCLC 169875834 .
  8. a b Chodkowski 1995 ↓, s. 967.
  9. Powołanie Ogólnokrajowego Komitetu Uczczenia 70-lecia urodzin Józefa Stalina pod przewodnictwem Prezydenta R. P., „Życie Warszawy”, nr 306 (1808), rok VI, 6 listopada 1949, s. 1 [dostęp 2020-04-01] .
  10. M.P. z 1955 r. nr 96, poz. 1298 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  11. M.P. z 1950 r. nr 6, poz. 58 „za zasługi położone dla Narodu i Państwa w dziedzinie (...), oświaty, nauki, kultury i sztuki”.
  12. M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  13. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu sztuki”.
  14. M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410 - Uchwała Rady Państwa z dnia 28 lutego 1955 r. nr 0/350 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  15. Państwowa Nagroda Muzyczna, „Gazeta Lwowska”, nr 45, 130, 26 lutego 1937, s. 1 [dostęp 2020-04-01] .

Bibliografia

  • Beata Bolesławska-Lewandowska: Woytowicz Bolesław. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 12: W–Ż część biograficzna. Kraków: PWM, 2012, s. 260–263. ISBN 978-83-224-0935-0.
  • Adrian Thomas: Woytowicz, Bolesław. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. W. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1.

Linki zewnętrzne

  • Bolesław Woytowicz, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .
  • Bolesław Woytowicz w bazie AllMusic (ang.)
  • Metoda fortepianowa profesora Woytowicza
  • Wspomnienie o Profesorze
  • Repertuar pianistyczny B. Woytowicza wykonywany publicznie w latach 1915–1965: Strona 1, Strona 2
  • Koncerty w okupowanej Warszawie (wspomnienia Profesora)
  • Bolesław Woytowicz w bazie Discogs.com (ang.)
  • Dyskografia Bolesław Woytowicz w bazie MusicBrainz (ang.)
  • p
  • d
  • e
Rektorzy Państwowego Konserwatorium Muzycznego
Rektorzy Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej
Rektorzy Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego

  • p
  • d
  • e
Kierownicy I Katedry Fortepianu
Kierownicy II Katedry Fortepianu
Kierownicy Katedry Fortepianu

  • p
  • d
  • e
Kierownicy Katedry Kompozycji Akademii Muzycznej w Krakowie
Państwowa Wyższa Szkoła Muzyczna (1945-1978)
Akademia Muzyczna (od 1978)
  • Marek Stachowski (do 2004)
  • Wojciech Widłak (2005–)

  • ISNI: 0000000108149799
  • VIAF: 71576656
  • LCCN: n82242530
  • GND: 11893077X
  • BnF: 13843888z
  • SUDOC: 19126072X, 174096682
  • NKC: mzk2010594826
  • NTA: 140180389
  • PLWABN: 9810582423205606
  • NUKAT: n97036088
  • J9U: 987007269967705171
  • LNB: 000160048
  • LIH: LNB:V*391247;=BM
  • WorldCat: lccn-n82242530
  • PWN: 3998109