Asteriornis

Asteriornis
Field et al., 2020
Okres istnienia: 66,8–66,7 mln lat temu
PreꞒ
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Q
66.8/66.7
66.8/66.7
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

(bez rangi) Pangalloanserae
Rodzaj

Asteriornis

Gatunki
  • A. maastrichtensis Field et al., 2020
Systematyka w Wikispecies

Asteriornis – rodzaj wymarłego ptaka, żyjącego pod koniec kredy na terenie obecnej Belgii. Został zaliczony do kladu Pangalloanserae, jako takson siostrzany do nadrzędu Galloanserae lub jako bazalnego Pangalliformes. Opisano jeden gatunek z tego rodzaju – A. maastrichtensis. W chwili odkrycia był to najstarszy znany rodzaj należący do Neornithes[1].

Materiał kopalny

Holotyp (okaz NHMM 2013 008) to prawie kompletna czaszka oraz fragmenty szkieletu pozaczaszkowego (kości udowe, kości piszczelowo-stępowe, skok i kość promieniowa). Okaz znaleziono w Belgii, w skałach formacji Maastricht, datowanych na 66,8–66,7 mln lat (późny mastrycht). W chwili odkrycia był to najstarszy znany ptak z kladu Neornithes, nieco starszy od odkrytego wcześniej Vegavis iaai (który jednak według części analiz mógł być prymitywniejszy i nie należeć do Neornithes)[1].

Budowa i klasyfikacja

Asteriornis był niewielki – jego masa została oszacowana na ok. 394 g. Kończyny tylne były wąskie i wydłużone. W ogólnym wyglądzie dziób Asteriornis przypominał dzioby ptaków grzebiących, szczególnie przez jego delikatnie zakrzywioną końcówkę i delikatną konstrukcję, bez skostniałych połączeń między poszczególnymi elementami dzioba. Czubek dzioba nie był haczykowaty, co odróżnia Asteriornis od większości Galloanserae[1].

Analizy filogenetyczne umieściły go w pobliżu ostatniego wspólnego przodka Galloanserae. W zależności od użytej metody Asteriornis był umieszczany na drzewie filogenetycznym jako takson siostrzany do Galloanserae, lub jako bazalny przedstawiciel Pangalliformes (klad obejmujący ptaki bliżej spokrewnione z ptakami grzebiącymi niż z blaszkodziobymi)[1].

Przypisy

  1. a b c d Daniel J.D.J. Field Daniel J.D.J. i inni, Late Cretaceous neornithine from Europe illuminates the origins of crown birds, „Nature”, 579 (7799), 2020, s. 397–401, DOI: 10.1038/s41586-020-2096-0, ISSN 1476-4687 [dostęp 2020-03-19]  (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (monotypowy takson kopalny):
  • EoL: 60973757
  • GBIF: 10701482
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 413463