Ebrahim Raisi

Ebrahim Raisi
Raisi in 2018
Geboren	14 december 1960 Mashhad, Iran
Overleden	19 mei 2024 Varzaqan, Iran
Partner	Jamila Alam al-Hoda
Beroep	geestelijke, rechter, politicus
Religie	Islam (sjiisme)
Handtekening
8e president van Iran
Aangetreden	3 augustus 2021
Einde termijn	19 mei 2024
Voorganger	Hassan Rohani
Opvolger	Mohammad Mokhber
Opperrechter van Iran
Aangetreden	7 maart 2019
Einde termijn	1 juli 2021
Voorganger	Sadeq Larijani
Opvolger	Gholam-Hossein Mohseni-Eje'i
Procureur-generaal van Iran
Aangetreden	23 augustus 2014
Einde termijn	1 april 2016
Plaatsvervangend opperrechter van Iran
Aangetreden	27 juli 2004
Einde termijn	23 augustus 2014
Portaal    Politiek

Sayyid Ebrahim Raisol-Sadati (Perzisch: سید ابراهیم رئیس‌الساداتی) (Mashhad, 14 december 1960 – Varzaqan, 19 mei 2024) was een Iraans sjiitisch geestelijke, rechtsgeleerde en politicus. Hij was direct betrokken bij de massamoorden van 1988 op politieke tegenstanders en was de achtse president van Iran van 3 augustus 2021 tot aan zijn dood bij een helikoptercrash in 2024.

Levensloop

Jeugd

Raisi werd geboren in de buurt van de stad Mashhad. Hij ging als tiener naar een religieuze school in Qom, waar hij onder andere studeerde bij ayatollah Ali Khamenei. Ook nam hij deel aan de protesten tegen de sjah.^[1]

Loopbaan

Na de islamitische revolutie maakte Raisi snel carrière. Op zijn twintigste werd hij benoemd tot aanklager.^[2]

Van 1985 tot 1988 was hij viceprocureur in de hoofdstad Teheran. In die functie wordt hij door mensenrechtenorganisaties medeverantwoordelijk gehouden voor de executie van ten minste 4500 politieke gevangenen en dissidenten.^[2] Hij werd vervolgens benoemd tot procureur. Raisi bekleedde daarna verschillende hoge posities in het Iraanse rechtssysteem, zoals plaatsvervangend opperrechter (2004-2014) en procureur-generaal (2014-2016).

Hij was van 2016 tot 2019 hoeder en voorzitter van de bonyad Astan Quds Razavi, de grootste (en zeer vermogende) sociale organisatie in Iran. Hij was lid van de Raad van Experts namens de provincie Zuid-Khorasan, waarin hij voor het eerst werd gekozen tijdens de verkiezingen van 2006.

Raisi was sinds maart 2019 tot halverwege 2021 Iraans opperrechter en was ook vicevoorzitter van de Raad van Experts. In 2019 zetten de Verenigde Staten Raisi op een sanctielijst wegens mensenrechtenschendingen in gevangenissen.^[1]

Presidentschap

Hij nam in 2017 deel aan de Iraanse presidentsverkiezingen, maar verloor van Hassan Rohani. Raisi kreeg 38,3% van de stemmen. Hij was opnieuw kandidaat bij de presidentsverkiezingen van 18 juni 2021 en won met meer dan 60% van de stemmen.^[3] Op 3 augustus 2021 werd Raisi ingehuldigd en twee dagen later beëdigd als president van Iran.^[4][5]

Helikopterongeluk

Zie Helikoptercrash in Varzaqan (2024) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 19 mei 2024 stortte bij dichte mist een helikopter met Raisi aan boord neer in de Iraanse provincie Oost-Azerbeidzjan. Raisi had net een bezoek gebracht aan Azerbeidzjan, waar hij eerder op de dag een gezamenlijk gebouwde dam bij de grensrivier Aras officieel had geopend.^[6] Niemand van de negen inzittenden overleefde de crash.^[7]

Op 23 mei werd Raisi begraven in zijn geboorteplaats Mashhad, in de moskee die werd gebouwd ter ere van Imam Reza (765–818 n.Chr.) en daardoor een belangrijke bedevaartplaats voor Iraanse sjiieten is.